Nám da là tình trạng rối loạn tăng sinh hắc sắc tố phổ biến khiến nhiều người phải đau đầu, đặc biệt là phụ nữ. Hiện nay, các phương pháp điều trị, cái thiện nám da thường sẽ phối hợp cả bôi tại chỗ và xâm lấn ức chế sự hình thành hắc sắc tố tại các lớp tổ chức của da.
Các hoạt chất trị nám không chỉ giúp làm mờ vết nám mà còn cải thiện tổng thể sức khỏe làn da. Qua bài viết kỳ này, Anh Khuê Pharma sẽ tập trung khai thác và so sánh hiệu quả điều trị nám da của hoạt chất “tiêu chuẩn vàng” Hydroquinone và “tiềm năng mới nhú” Azelaic Acid.
Tìm hiểu về nám da
Nám da là tình trạng xuất hiện các vết thâm, sạm màu trên da, chủ yếu xuất hiện ở vùng da mặt. Nguyên nhân chính gây nám da là do sự tăng sinh của melanin dưới tác động của ánh sáng mặt trời, hormone hoặc do yếu tố di truyền. Vấn đề này có thể biểu hiện dưới dạng các đốm nâu, đen hoặc vàng trên da, gây mất thẩm mỹ và khiến nhiều người cảm thấy tự ti.
Tình trạng nám có thể xuất hiện ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, tỷ lệ gặp phải ở phụ nữ cao hơn, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh nở hoặc người có sự thay đổi hormone trong cơ thể.
Nám da là tình trạng tăng sắc tố mắc phải, có tính tái phát và mãn tính. Các vùng da tối màu xuất hiện do sự hoạt động quá mức của melanocytes, tăng sinh lượng lớn melanin và màu sắc của các vùng da này có xu hướng thay đổi theo thời gian.
Nám da thường xuất hiện ở cả hai giới, tuy nhiên phần lớn sẽ dễ dàng tìm thấy ở phụ nữ hơn. Bởi lẽ sự hình thành nám ngoài bị chi phối từ việc tiếp xúc lâu dài dưới ánh nắng mặt trời, thuốc,…, phụ nữ còn bị ảnh hưởng bởi yếu tố nội tiết chính vì thế mà phụ nữ sẽ chiếm phần lớn đối tượng mắc nám da.
Chúng ta có thể dễ dàng hình dung ở phụ nữ mang thai, sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể cùng với tác động từ môi trường mà phụ nữ mang thai thường chiếm tỷ lệ mắc nám da cao
Nám da tuy nhìn chung không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng tiêu cực tới hình ảnh, tính thẩm mỹ và tinh thần người mắc. Vì thế, việc điều trị nám cần thực hiện sớm sẽ dễ dàng hơn so với các đốm sắc tố lâu năm.
Phân loại Nám
Nhìn chung về nám da cũng là một nhóm thuộc tình trạng rối loạn tăng sắc tố, tình trạng nặng nhẹ cũng sẽ tùy vào sự hình thành nám ở lớp nào của tổ chức da.
Nám da được phân thành 3 mức độ theo sự sản sinh nám da tại mô học:
- Lớp biểu bì – Nám mảng
Với phân loại này, dưới ánh sáng Wood các đốm sắc tố cho thấy màu có phần đậm hơn và chiếm phần lớn các bệnh nhân mắc nám da. Là phân loại phổ biến nhất, sự gia tăng lượng melanin cư trú ở lớp thượng bì.
- Lớp trung bì – Nám chân sâu
Các sắc tố tại phân loại này dưới ánh sáng của Wood không ghi nhận sự tăng lên cường độ màu, có sự gia tăng số lượng các tế bào hắc sắc tố ở lớp hạ bì.
- Hỗn hợp – Nám hỗn hợp
Chứa hẳn cả hai loại nám biểu bì và trung bì, các đốm nám sẽ có cường độ màu đậm nhạt khác nhau rõ rệt dưới ánh sáng Wood.
Điều trị nám da với Hydroquinone
Hydroquinone là một hoạt chất làm trắng da truyền thống, gần như là một tiêu chuẩn “mặc định”khi nhắc đến việc điều trị các vấn đề rối loạn tăng sắc tố như nám, sạm,…
Từ lâu, Hydroquinone được xem là giải pháp vàng trong điều trị nám, tàn nhang và thường dùng làm chuẩn để so sánh, đánh giá hiệu quả của các hoạt chất khác trong tác động cải thiện sắc tố. Nếu bạn bị nám, hay thâm lâu năm hay dưỡng hoài không thấy sáng hay da tối màu và đơn giản muốn sáng trắng nhanh
Hydroquinone là một trong những hoạt chất trị nám được biết đến rộng rãi, có tác động làm sáng da thông qua khả năng ức chế sự tổng hợp melanin, từ đó làm mờ các vết nám và tàn nhang trên da. Hydroquinone được coi là một trong những phương pháp điều trị nám da hiệu quả có tác dụng mạnh mẽ trong việc làm sáng da, giảm nám và tàn nhang. Đây là một hoạt chất giúp phục hồi làn da sáng mịn từ sâu bên trong.
Trên thị trường, hiện nay có nhiều dạng bào chế của HQ có thể dễ dàng được bắt gặp như dạng đơn chất hoặc kết hợp với các hoạt chất khác để tẩy tế bào chết, đơn cử như Glycolic acid và Tretinoin. Hydroquinone rất dễ bị oxy hoá và bị hỏng nhanh chóng, tretinoin có thể giảm quá trình oxy hoá hoạt chất này
Tác dụng phụ không mong muốn: tăng sắc tố có thể tái phát nếu ngưng sử dụng Hydroquinone, kích ứng da gây ngứa, rát, cảm giác bỏng, viêm da tiếp xúc, tăng sắc tố sau viêm, làm mỏng da, rối loạn hay thậm chí là mất sắc tố vĩnh viễn. Do đó, bạn nên sử dụng Hydroquinone theo chỉ định của bác sĩ.
Chống chỉ định: Hydroquinone bị chống chỉ định ở phụ nữ mang thai và cho con bú hoặc tiền sử dị ứng với Hydroquinone
Azelaic Acid
Với những tác dụng phụ nghiêm trọng mà Hydroquinone gây ra, các chuyên gia đã tìm kiếm một hoạt chất có khả năng điều trị nám tương ứng nhưng không gây ra những hậu quả không mong muốn như Hydroquinone. Và Azelaic Acid chính là ứng viên sáng giá nhất được các chuyên gia nhận định là có thể thay thế Hydroquinone trong điều trị nám da an toàn.
Azelaic acid là một hoạt chất từ tự nhiên có khả năng cải thiện các tình trạng tăng sắc tố, làm sáng da và điều trị nám hiệu quả. Nó không chỉ giúp ức chế sự sản sinh melanin mà còn giúp giảm viêm và ngăn ngừa mụn. Azelaic acid có tính an toàn cao và thích hợp cho mọi loại da, kể cả da nhạy cảm.
Azelaic Acid được biết đến đầu tiên với khả năng hạn chế hoạt động của enzyme tyrosinase, cản trở sự tổng hợp các hắc sắc tố, từ đó ứng dụng vào cải thiện các tình trạng rối loạn sản sinh sắc tố.
Một số lưu ý quan trọng trong quá trình trị nám
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời: Việc sử dụng các hoạt chất trị nám trong thời gian dài có thể làm cho da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Vì vậy, hãy lưu ý bảo vệ da bằng cách sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo bảo vệ khỏi tác động của ánh nắng trong suốt quá trình điều trị.
- Ưu tiên sản phẩm kết hợp: Lựa chọn các sản phẩm kết hợp giữa các hoạt chất trị nám được đánh giá cao vì chúng có thể cung cấp hiệu quả tốt hơn trong quá trình điều trị và đồng thời giảm thiểu tác dụng phụ.
- Cẩn trọng với phụ nữ đang mang thai và cho con bú: Hiện chưa có đủ nghiên cứu để đánh giá rõ ràng về khả năng gây hại của các hoạt chất trị nám đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú. Do đó, nếu bạn đang mang thai, có kế hoạch mang thai hoặc đang cho con bú, không nên tự ý sử dụng các loại kem trị nám. Hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ da liễu để được tư vấn thêm.