Viêm khớp cùng chậu là tình trạng viêm tại khớp nối giữa xương cùng và khung chậu gây đau ở vùng mông hoặc vùng lưng dưới và lan dài xuống chân. Việc đi đứng liên tục hoặc leo cầu thang sẽ làm cơn đau trầm trọng hơn, ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hằng ngày của người bệnh.

Hãy cùng Anh Khue Pharma tìm hiểu về chứng viêm khớp cùng chậu để có biện pháp điều trị và ngăn ngừa phù hợp nhất nhé!

Viêm khớp cùng chậu là gì?

Viêm khớp cùng chậu là thuật ngữ Y khoa chỉ tình trạng viêm xảy ra tại vị trí nối giữa xương cùng và khung xương chậu ở vùng hông của cơ thể.

Trong đa số các trường hợp viêm khớp cùng chậu thường được nhận định như là một phần của tình trạng viêm cột sống. Theo đó, các bệnh lý thuộc nhóm này được gọi là “bệnh thoái hóa đốt sống”, bao gồm các tình trạng như viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vảy nến và viêm khớp phản ứng.

Ngoài ra, viêm khớp cùng chậu đôi khi cũng là một thuật ngữ được sử dụng thay thế cho thuật ngữ rối loạn chức năng khớp cùng chậu. Bởi lẽ, về mặt tiếp cận theo triệu chứng lâm sàng, cả hai tình trạng này đều bắt đầu bằng cơn đau bắt nguồn từ khớp cùng chậu tương tự nhau. Đồng thời, cả viêm khớp cùng chậu hay rối loạn chức năng khớp xương cùng cũng đều là nguyên nhân phổ biến của đau tại vùng thắt lưng cùng và đau lan xuống chân.

*Viêm khớp cùng chậu chính là một phần trong viêm cột sống dính khớp*

Tuy nhiên, sự phân biệt giữa viêm khớp cùng chậu và rối loạn chức năng khớp xương cùng là nằm ở sự hiện diện của phản ứng viêm luôn có sự hiện diện trong viêm khớp cùng chậu; trong khi đó, rối loạn chức năng khớp xương cùng có thể do viêm hay không do viêm, là do các cử động bất thường ở khớp xương cùng hoặc cử động quá nhiều hoặc bất động trong thời gian dài.

Các nguyên nhân gây ra viêm khớp cùng chậu

Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là sự phân hủy lớp sụn trong khớp, làm cho khớp bị sưng, đau và khó cử động. Trong khi đó, khớp cùng chậu lại là một khớp lớn, đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển trọng lượng phần cơ thể trên xuống hai chi. Chính áp lực cao như vậy luôn đặt trên hai khớp cùng chậu khi đi đứng, và cả khi ngồi, khớp rất dễ bị tổn thương do thoái hóa, hình thành các gai xương xung quanh khớp, dẫn đến đau và rối loạn chức năng.

Viêm khớp dạng thấp

Trong khi các triệu chứng ban đầu của bệnh viêm khớp dạng thấp thường ảnh hưởng đến các khớp nhỏ, chẳng hạn như khớp trên bàn tay và cổ tay, ở một số bệnh nhân lại mắc phải tại khớp cùng chậu. Lúc này, hệ thống miễn dịch tấn công vào khớp, dẫn đến viêm khớp. Lớp màng hoạt dịch dày lên bất thường, làm đau khớp, sưng và cứng khớp khi cử động.

Lupus ban đỏ hệ thống

Nhiều vùng trên cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh lupus, bao gồm da, máu, thận, não, các cơ quan khác và cũng như khớp, trong đó bao gồm cả khớp cùng chậu. Lúc này, các triệu chứng sưng đau tại vùng thắt lưng cần được nhận định như một tiêu chuẩn gợi ý đến chẩn đoán bệnh lý hệ thống này.

Viêm cột sống dính khớp

Dạng viêm khớp tự miễn dịch này gây viêm khớp, dây chằng và gân. Thông thường, đau khớp và dính khớp cột sống là những triệu chứng ban đầu của bệnh nhân viêm cột sống dính khớp, kể cả khớp cùng chậu. Tuy nhiên, có sự khác biệt so với các bệnh lý tự miễn dịch khác là viêm cột sống dính khớp thường ảnh hưởng đến nam giới với nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 đến 3 lần so với phụ nữ.

Viêm khớp vảy nến

Giống như viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vảy nến cũng là một bệnh tự miễn mãn tính và cũng có thể có biểu hiện tại khớp cùng chậu.

Bệnh gout và bệnh giả gout

Mặc dù vị trí phổ biến nhất của các cơn gout cấp là ngón chân cái, khớp xương cùng chậu một bên hay hai bên cũng có thể trở thành vị trí bị ảnh hưởng dù hiếm gặp. Cơ chế bệnh sinh là sự lắng đọng của các tinh thể cực nhỏ trong các mô mềm của khớp. Nếu là tinh thể axit uric, khớp sẽ bị sưng, đỏ và nóng, người bệnh sẽ được chẩn đoán là viêm khớp do gout. Ngược lại, nếu là tinh thể canxi thì đây là bệnh giả gout.

Viêm khớp phản ứng

Viêm khớp cùng chậu và các phần khác của cột sống là một trong các triệu chứng phổ biến của viêm khớp phản ứng. Tình trạng này được kích hoạt bởi nhiễm trùng và trong hầu hết các trường hợp, nhiễm trùng thường đã khỏi vào thời điểm các triệu chứng viêm khớp phản ứng xuất hiện.

Ngoài các bệnh lý viêm khớp kể trên, viêm khớp cùng chậu còn có thể do các tác nhân khác:

Chấn thương, té ngã
Kéo căng khớp quá mức do những hoạt động lặp đi lặp lại như nâng vật nặng, tập luyện thể chất cường độ cao kéo dài
Ngồi hoặc đứng lâu, đặc biệt nếu cơ xương chậu và vùng lưng thấp yếu hay cấu trúc không ổn định
Mang thai, dưới tác động của các nội tiết tố là tác nhân gây giãn dây chằng và mất tính ổn định
Các thủ thuật tại khớp như hợp nhất cột sống thắt lưng

Cách điều trị viêm khớp cùng chậu hiệu quả, an toàn

Việc điều trị viêm khớp cùng chậu phụ thuộc vào các dấu hiệu và triệu chứng của người bệnh, cũng như những nguyên nhân gây ra bệnh

Dùng thuốc

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau trong viêm khớp cùng chậu, bác sĩ có thể chỉ định một nhóm hay phối hợp cùng lúc nhiều nhóm thuốc sau:

Thuốc giảm đau.
Thuốc giãn cơ, giúp giảm co thắt cơ liên quan đến khớp cùng chậu
Thuốc ức chế TNF giúp giảm viêm khớp cùng chậu có liên quan đến nguyên nhân là do viêm cột sống dính khớp.

Vật lý trị liệu

Liệu pháp này sẽ giúp tăng cường và ổn định hoạt động của các cơ xung quanh khớp. Ngoài ra, thông qua vật lý trị liệu, khả năng vận động của người bệnh cũng được cải thiện đáng kể.

Phẫu thuật và các thủ thuật khác

Nếu các phương pháp nêu trên vẫn không làm thuyên giảm cơn đau, bác sĩ có thể đề nghị:

Tiêm khớp: Corticosteroid có thể được tiêm vào khớp để giảm viêm và giảm đau.
Giảm đau với tần số vô tuyến: Năng lượng từ tần số vô tuyến có thể làm tổn thương vĩnh viễn hay phá hủy một phần các mô thần kinh gây ra cơn đau.
Kích thích điện: Cấy máy kích điện vào xương cùng có thể giúp giảm đau do viêm khớp cùng chậu.
Phẫu thuật hợp nhất: Mặc dù phẫu thuật này hiếm khi được sử dụng để điều trị viêm khớp cùng chậu, việc hợp nhất hai xương với nhau bằng phần cứng kim loại đôi khi có thể làm giảm đau do các phản ứng viêm tại chỗ gây ra.

Biện pháp phòng ngừa viêm khớp cùng chậu

Không có bất kỳ giải pháp nào có thể ngăn ngừa hoàn toàn tình trạng nam giới bị viêm khớp cùng chậu. Tuy nhiên, các triệu chứng đau nhức có thể được chủ động kiểm soát bằng cách tránh một số thói quen, hoạt động gây đau:

Hạn chế ngồi lâu, thay vào đó nên cố gắng đứng dậy, vươn vai hoặc đi bộ nhẹ nhàng ít nhất 50 – 60 phút/lần.
Khi ngồi, nên giữ hông ngang bằng với đầu gối, tránh bắt chéo chân vì dễ khiến các dây chằng xung quanh khớp cùng chậu bị căng cứng, dẫn đến đau nhức.
Tập luyện các bài tập tăng cường cơ mông cũng là giải pháp để giữ khớp cùng chậu luôn khỏe mạnh.
Hạn chế chạy bộ, leo cầu thang…
Thay đổi tư thế ngủ có lợi cho khớp cùng chậu, tốt nhất là nên ngủ nghiêng, ke một chiếc gối giữa hai đầu gối để cố định vùng hông.
Giữ vệ sinh vùng chậu – sinh dục, đặc biệt với các bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản